Monthly Archives: juni 2017

overgang naar groep 3

Is je kleuter wel toe aan groep 3 (en omgekeerd)?

Sinds 1985 zijn de kleuterschool en de lagere school in Nederland samengevoegd  tot basisschool. De stap van groep 2 naar groep 3 lijkt daardoor kleiner. Maar is dat wel zo? Kleuters leren spelenderwijs en ervaringsgericht. Vooral de jongste kleuters zijn nog weinig zelfredzaam en erg op zichzelf gericht. Geleidelijk worden ze zelfstandiger en stellen zich meer open voor anderen. Ze leren nog spontaan, omdat ze nieuwsgierig zijn, net zoals voordat ze op school kwamen.

Geleidelijk wennen ze aan de dagelijkse discipline op de school en ontwikkelen ze hun kennis. Vooral dat laatste gebeurt vaak sprongsgewijs. Opeens gaan ze vooruit en even later beleven ze een kleine terugval. In de groep 1-2 staat alles in het teken van de specifieke manier waarop kleuters zich nog ontwikkelen. De oudste kleuters spelen vaak nog met de jongste kleuters. Alles nog spontaan en meer gericht op het verleiden tot spelenderwijs leren dan op het klassikaal bijbrengen van kennis, zoals dat gebeurt vanaf groep 3.

Geleidelijk bereiden de leerkrachten van groep 1-2 de oudste kinderen voor op het serieuzere, meer gestructureerde onderwijs in groep 3. Ze volgen de ontwikkelingen van de kinderen en sturen deze bij om hen goed daarop voor te bereiden.

Groep 3

Omdat je de ontwikkeling nu eenmaal niet aan de hand van de kalender kunt meten is het ene kind al ruim voor de zomer klaar voor groep 3 en is het andere kind er aan het einde van het schooljaar nog niet helemaal aan toe. Maar… hoe strak is de grens tussen groep 2 en groep 3? Hoe scherp is de “knip” tussen het spontane leren van kleuters en het meer gestructureerde leren van de oudere kinderen?

In plaats van zich af te vragen “is de kleuter wel toe aan groep 3?” mag men zich afvragen “Is groep 3 wel toe aan de kleuter?” Is de leerkracht flexibel en begripvol naar kleuters of streeft deze al te rigoureus leerdoelen na? Een goede leerkracht beseft dat kinderen niet van de ene op de andere dag hun kleuterperiode achter zich laten. Soms gebeurt dat al in de loop van groep 2, maar soms ook pas in de loop van groep 3. Die scheidslijn is nooit exact te trekken.

Leermethoden

Leerkrachten in het basisonderwijs maken steeds meer gebruik van vaste leermethoden. Deze zijn gebaseerd op de “gemiddelde” leerling en worden in de loop van het leerjaar stap voor stap doorgewerkt.

Mocht de “gemiddelde” leerling bestaan, dan zou dat betekenen dat de meerderheid van “niet gemiddelde” leerlingen in de groep tekort wordt gedaan. Kinderen die vóór lopen kunnen immers wel wat extra uitdagingen en verdieping gebruiken en kinderen die áchter lopen vragen wat extra uitleg en coaching. Het stelt hoge eisen aan de leerkracht om daar goed mee om te gaan.

Maar het grootste gevaar van vaste leermethoden schuilt in het ontbreken van de flexibiliteit en tijd om spontane, speelse dingen te doen als de leerkracht zich al te krampachtig aan de leermethode vastklampt.

Voor leerkrachten die zijn opgeleid voor het volledige basisonderwijs van de groepen 1 t/m. 8 is het soms best lastig te beseffen dat kleuters totaal anders leren dan de oudere kinderen. Vandaar de vraag “Is de kleuter toe aan groep 3, of is groep 3 toe aan de kleuter?”

Einde van het schooljaar

Nog even….

Dan zit het schooljaar er weer op!  Een goed moment om nog even terug te blikken op het afgelopen jaar. Veel ouders merken dat hun kind erg gegroeid is in zijn/haar ontwikkeling; het heeft in een jaar best veel geleerd.

Verlegenheid en onzekerheid maken plaats voor wat meer zelfvertrouwen. Ook is je kind in staat om steeds meer dingen zelf te doen, beter na te denken en allerlei dingen beter te begrijpen. In de klas kennen de kinderen elkaar inmiddels wat beter, waardoor ze ook beter samenspelen. Maar kunnen ze naar de volgende groep? Wat is daar nog meer voor nodig dan alleen maar meer zelfvertrouwen en het vermogen om beter na te denken?  Kijk bij “klaar voor groep 2 of groep 3 “! Zie ook “Voortgang kleuters ” en “Verwachtingen per groep “.

samen boodschappen doen

Altijd goed voorbereiden

Als je met je kleuter boodschappen gaat doen kun je het beste een tijdstip uitkiezen waarop het in de winkel niet te druk is. Dat is voor jou en je kleuter het prettigst. Bereid hem of haar even goed voor.  Vertel dat jullie samen naar de winkel gaan om wat dingen te kopen, die nodig zijn. Ga vooraf na wat je nodig hebt en probeer je kind daar al bij te betrekken.  Misschien heeft het zélf ook dingen nodig. Maak een boodschappenlijstje en leg je kind uit waarom je alles opschrijft. Zo vergeet je geen dingen. (Tip: Maak eventueel ook voor je kind een boodschappenlijstje, maar dan met plaatjes, zodat je kind kan afstrepen wat al in de kar ligt.) Vertel van te voren dat het bijvoorbeeld koekjes mag uitkiezen of het toetje voor die avond. Voor je kind is het duidelijkst als je jezelf in de winkel ook aan het lijstje houdt. Toch kan het voorkomen dat je in de winkel artikelen ziet die je alsnog wilt kopen. Leg dan even uit waarom je dat doet.

Meedenken

Samen boodschappen doen betekent ook dat je je kind laat meedenken. Wat heb je nodig om boodschappen te doen? Natuurlijk een tas om de boodschappen in te doen en ook geld of een pasje om te betalen.  Misschien een speciale tas voor de diepvriesspulletjes? Je gaat samen naar de winkel. Maar vertel al vooraf dat als je in de winkel bent je je ook netjes moet gedragen. Alle mensen lopen, praten, en doen er de boodschappen gewoon! (zonder te schreeuwen, rennen en gillen).

Geef je kind ook een taakje en verantwoordelijkheid.  Je kind leert zo de winkel kennen en  boodschappen te doen.

– Geef het een eigen boodschappenwagentje

– Misschien kan het ook wat spulletjes gaan zoeken, zoals het brood, de melk, de hagelslag, etc.

– Laat het de groenten afwegen.

– Vertel dat je dingen koopt, die je op je boodschappenbriefje hebt geschreven. En dus niets anders.

– Laat je kind bij de kassa meehelpen de boodschappen op de band te zetten.

– Vergeet je kind niet te complimenteren als het goed gegaan is.

Wat als je kind toch gaat zeuren?

Mocht je kind tóch gaan zeuren maak het dan duidelijk dat het zich rustig dient te gedragen. In het  uiterste geval dat het eventueel gillend en schreeuwend zijn zin wil hebben,  neem je het zo gauw mogelijk mee naar buiten en worden er geen boodschappen meer gedaan. Ook de “leuke” dingen van het lijstje blijven in de winkel.  Jammer, dan. Kinderen leren dat als ze zich gedragen er meer mogelijk is dan wanneer ze zich misdragen.

Commercie

Vooral als je zélf artikelen koopt die niet op je lijstje staan kan je kind daarin een vrijbrief zien om bij ongeveer alles wat het in de winkel graag wil hebben te gaan zeuren om het in het karretje te leggen. Doorgaans doet de commercie er alles aan om je kind te “verleiden” met mooie logo’s, met kleurtjes en figuurtjes die ze bijvoorbeeld kennen van de TV of tablet. Misschien kun je eens een enkele keer een verrassingsaankoop doen om je kind te belonen als het zich goed heeft gedragen. Maar… maak daar liever geen gewoonte van!

 

Spelend leren in de zomervakantie

Spelend leren in de zomervakantie

De zomervakantie is een fijne rustpauze waarin je kind veel nieuwe dingen kan zien en beleven! Hoe maak je als ouders dat het er ook wat van leert? Het schooljaar loopt ten einde en de vakantie lonkt! Maar eerst wordt nog even teruggekeken op  het afgelopen schooljaar. Hebben de kinderen het naar hun zin gehad? Ze zijn groter geworden en zijn toe aan nieuwe uitdagingen! De meeste gezinnen gaan een paar weken in het binnen- of buitenland op vakantie, soms worden nog kleine uitstapjes gemaakt en een deel van de tijd vermaken de kinderen zich ook thuis.

Ideeën voor de vakantie

Het spelend leren gaat in de vakantie gewoon door. Als je op reis bent, maar ook gewoon thuis of tijdens korte uitstapjes.

Vakantie thuis.

Goed weer

Een dag of wat lekker thuis blijven is goed voor je kind. Afhankelijk van het weer kan het binnen of buiten spelen. Bij zonnig weer is het leuk om in een badje te spelen. Geef je kind(eren) wat spulletjes, waarmee ze kunnen ontdekken dat sommige dingen blijven drijven en andere zinken. Laat hen lekker spetteren, spatten of sproeien. Al spelend ontwikkelen ze hun motoriek. Maar ook ontwikkelen ze hun sociale vaardigheden, als je het extra gezellig maakt als ze ook vriendjes of vriendinnetjes mogen uitnodigen.

Naast waterpret zijn er bij redelijk weer voor je kind(eren) natuurlijk nog talloze andere mogelijkheden om zich te vermaken. Bijvoorbeeld door te steppen, fietsen, klauteren in een speeltuintje in de buurt en dergelijke. Soms kun je voor weinig geld iets kopen om de pret te vergroten. Geef bijvoorbeeld eens wat stoepkrijt. Dat is goed voor de creativiteit én de grove motoriek.

Slecht weer

Bij slecht weer kunnen kinderen gezellig binnen spelen. Laat hen zelf verzinnen  of ze met poppen of auto’s willen spelen of bijvoorbeeld kleuren of tekenen etc. Bedenk samen een leuk spel, of nodig een of meer vriend(innet)jes uit. Helemaal apart wordt het als je kind bijvoorbeeld eens mag meehelpen met koekjes bakken (goed voor het rekenvermogen) of als je samen met je kind(eren) naar een leuke kinderfilm kijkt.

Een dagje naar het bos

Laat je kind eens meedenken over het voorbereiden van een uitstapje naar het bos. Wat neem je allemaal mee? Wat te denken van een gezellige picknick? Niet duur, maar enorm gezellig! Laat je kind(eren) eens meehelpen een mand met lekkers voor te breiden.
Het kiezen, het kopen, het inpakken, nadenken over warm of koud houden van de dranken etc. etc.

Eenmaal in het bos kunnen kinderen hun grove motoriek ontwikkelen door te wandelen, te rennen, in bomen te klimmen of zich erachter te verstoppen. Ze kunnen hun fantasie ontwikkelen door bijvoorbeeld materialen te verzamelen om er later thuis iets van te maken.

Takjes bijvoorbeeld, of veertjes en dergelijke. Vertel je kind eens over de natuur. Attendeer het bijvoorbeeld op de verschillende vogelgeluiden, maar ook op de grote verscheidenheid aan bomen, grassen, planten en dergelijke.

Lokale vakantieweek

Op veel plaatsen worden in de zomervakantie één of twee weken speciaal voor kinderen leuke activiteiten georganiseerd. Het kan voor je kind ook heel plezierig en leerzaam zijn om daar aan deel te nemen, vooropgesteld dat er een programma is voor de kleuters.

Logeren

Laat je kind in de vakantietijd eens een paar dagen logeren bij bijvoorbeeld opa/oma, een vriend(innet)je, nichtje of neefje…. Zo’n logeerpartijtje, eventueel samen met broertje/zusje, is natuurlijk een heel avontuur voor je kind. (zie uit logeren) Maak goede afspraken. Leg uit hoeveel nachtjes het mag blijven slapen en overleg welke spulletjes worden meegenomen? Zelf de koffer inpakken.

Naar het pretpark!

Bespreek wat je dan allemaal mee kunt nemen, wat je nodig hebt, hoelang het gaat duren en wat je er allemaal kunt doen. In een pretpark leren kinderen hun sociale vaardigheden ontwikkelen; op je beurt wachten, samen iets doen, goed uitkijken dat je niet kwijt loopt.

Naar het strand!

Laat je kind zijn/haar eigen tas inpakken, wat gaat en moet er allemaal mee? Maak voor op het strand afspraken t.a.v. herkenbaarheid van plaats, bijvoorbeeld door een bekende grote handdoek op te hangen, te zeggen dat ze nooit alleen in het water moeten gaan, laat zien waar ze naar toe moeten als ze toch kwijt lopen. Naar de strandwacht!  Tip:
Doe je kind een polsbandje om met je mobiele telefoonnummer, voor het geval het toch kwijt loopt.

Het strand is bij uitstek de plek waar kinderen zich kunnen vermaken met water en zand.

Met emmertjes, schepjes en vormpjes ontwikkelen zij al spelend hun rekenvermogen, motorische vaardigheden en creativiteit.

Op vakantie in binnen- of buitenland

Maak van de vakantiereis een feest

En dan is er tenslotte de vakantie met het gezin in binnen- of buitenland. Of je nu met het vliegtuig op vakantie gaat of bijvoorbeeld met de auto of de fiets erop uit trekt. Als jet het goed aanpakt wordt het voor de kinderen één groot feest, waar ze óók veel van kunnen leren.

Betrek je kind in de voorpret, bijvoorbeeld door het te laten meedenken over wat er allemaal geregeld moet worden vóór je op vakantie gaat.  Bijvoorbeeld naar een reisbureau gaan, een leuke bestemming uitzoeken, tickets kopen, maar ook zonnebrandolie, een zonnebril, standspulletjes en dergelijke.

 

  • Laat eens op een wereldbol of atlas zien waar je naar toe gaat. Is het ver of dichtbij?
  • Zou je bijvoorbeeld met de Auto naar Amerika kunnen? Zo nee, Waarom niet?
  • Als je met de auto gaat, hoelang duurt een reis? Duurt het lang of kort?
  • Kun je in 1 dag naar je vakantiebestemming rijden of heb je meerdere dagen nodig?
  • Leg uit wat er van je kind wordt verwacht als het zo lang in de auto moet zitten.
  • Gaat de reis naar het buitenland of is het verblijf in Nederland.(woordenschat verruimen)
  • Wordt er gekampeerd: wat heb je dan nodig?
  • Ga je in een hotel slapen? Wat heb je daar voor nodig?
  • Breng je de vakantie in een vakantiehuisje door? Wat gaat er dan allemaal mee?
  • Wat neem je mee als je uit logeren gaat? Welke dingen heb je iedere dag nodig?
  • Hoeveel kun je meenemen en past dat allemaal wel in de koffer?
  • Laat je kind vertellen wat het nodig heeft om te kunnen slapen, eten, spelen……
  • Zijn er dingen, die niet in de koffer kunnen, maar toch mee moeten? Bijvoorbeeld fietsen, bootjes, etc.

Betrek je kind erbij

Wanneer je je kind betrekt bij wat je doet en van plan bent, snapt je kind beter waarom iets gaat zoals het gaat. Als bijvoorbeeld een vliegreis of autorit lang duurt kun je dat uitleggen. Maak samen met je kind een plan wat het al die tijd kan doen: boekjes lezen, tekenen, met klein speelgoed spelen, knuffeltje erbij etc. Als het iets te doen heeft, lijkt de reis minder lang te duren. Ondertussen kun je ook wat van de omgeving zien.
Ben je met de auto laat je kind(eren) eens alle rode, groene, blauwe auto’s tellen of koeien of schapen. hoeveel zijn het er? Waar zijn er meer van of minder?  Ook kun je onderweg met je kind(eren) liedjes zingen, doe raadselspelletjes doen etc.

Misschien is het een leuk idee om samen met je kinderen een boekje te maken van de reis. Laat ze daarin tekenen, voor iedere dag 1 bladzijde. Zijn ze thuis dan kunnen ze nog eens op hun vakantiereis terugkijken.

Loop bij een vliegreis eens met je kind door het vliegtuig en leg uit wat het allemaal ziet. Vertel bijvoorbeeld over de piloot en de stewardessen. Wat doen zij eigenlijk? Waar zit de piloot. Je kind ervan en zal de reis nog intenser beleven.

Na de vakantie

Je kind maakt veel mee in zo’n vakantie en steekt daar veel van op! En na de vakantie zet een deel van de kleuters de lang verwachte stap naar groep 3. Maar ook voor de andere kleuters gaan er dingen veranderen. De jongsten blijven nog een jaartje in groep 1, maar een deel van de kinderen gaat naar groep 2.

Als ouders gaan scheiden

Als ouders gaan scheiden…. 

Het is voor een kleuter  moeilijk te begrijpen wanneer ouders besluiten uit elkaar te gaan. Daarom is het belangrijk om als ouders verstandig met zo’n situatie om te gaan. Probeer de situatie samen op een  juiste en vooral rustige manier aan je kind uit te leggen. Probeer het daarbij niet teveel met je eigen emoties te belasten. Vertel wat de consequenties zijn voor je kind en wat er voor hem of haar gaat veranderen. Wat komt er allemaal bij kijken? Hoe zal alles voortaan gaan…..?

Rouwproces

Je kind begrijpt bij een scheiding doorgaans niet goed wat er feitelijk aan de hand is. Wél merkt het de spanningen thuis op en het blijft ook zélf niet onbewogen onder de veranderingen die het gevolg zijn. Voor je  kind is de scheiding een soort rouwproces, waar het op geheel eigen wijze mee omgaat. Ieder kind uit zijn gevoelens op zijn eigen manier. Het ene kind wat agressief en het andere relatief rustig. Ook het moment waarop verschilt per kind. Ze zijn niet op ieder moment droevig, maar laten dat af en toe zien. Soms zijn ze ineens heel droevig en even later alweer vrolijk. Dit gedrag is typisch voor kleuters.

Fantasie en werkelijkheid lopen voor kleuters nog wat door elkaar. Het dringt nog niet echt door dat een scheiding definitief is. Ze hebben nog geen besef van de ernst van dingen. Zo kan een kleuter een keer opmerken dat “papa toch wel weer thuis moet komen, hij heeft nu al zolang in dat andere huisje gewoond.”

Zekerheid

Kinderen houden van zekerheid en voorspelbaarheid, maar door een scheiding verliest het gezin z’n normale structuur. Alles wat vertrouwd was gaat plotseling anders. Zo’n scheiding is daardoor voor kinderen best ingrijpend. Als de ouders daar onverstandig mee omgaan kan dat heel traumatisch zijn.

  • Je kind kan de schuld bij zichzelf leggen.
  • Je kind kan het interpreteren als een afwijzing.
  • Je kind gaat zich anders gedragen; heeft vaak wisselende stemmingen, vertoont soms agressief gedrag, huilt om het minste en geringste, etc.
  • Je kind is vaak bang om de andere ouder ook te verliezen,
  • Je kind kan zich niet identificeren met beide ouders.
  • Je kind wordt beïnvloed  door de angsten van de ouder.
  • Je kind krijgt vaak minder aandacht, warmte en emotionele steun, omdat de ouder op dat moment minder emotioneel beschikbaar is.
  • Je kind verliest bij eventuele verhuizing de vaste vriendjes.
    Je kind kan wat achter raken in zijn of haar ontwikkeling.

Gezien het bovenstaand is het dus belangrijk dat je als ouders goed omgaat met de gevolgen die de scheiding voor je kind(eren) heeft. Vergeet zo nodig even je eigen zorgen en verdriet en help iedereen er het beste van te maken.