Hoeken

Spelen, fantaseren en leren…

De inrichting van de kleuterklassen wijkt meestal wat af van die van de andere groepen. Met fraaie kindertekeningen aan de wanden en gezellig ingerichte hoeken, waar de kinderen naar hartenlust kunnen spelen, fantaseren en…. Leren!

De huishoek.
In de huishoek of poppenhoek kunnen de kinderen vadertje en moedertje spelen. Eigenlijk is het hier net als thuis, inclusief een ledikantje, een fornuisje een kast met borden en bestek, maar ook bijvoorbeeld een afwasteiltje en/of een strijkplank.

Meestal mogen er twee kleuters in deze hoek spelen. Ze kunnen sámen spelen of ieder hun eigen ding doen. Dan staat de een te koken, en de ander is aan het stofzuigen. Bij oudste kleuters ontstaat er altijd een tweespraak en vaak gaan ze helemaal op in hun rol. Uiteraard spelen ze vaak een thuissituatie na. De een is vader de ander moeder. Of ze zijn twee zusjes aan het naspelen. Soms is het ene kind al handig in het omkleden van de poppen, terwijl het andere kind daar nog moeite mee heeft. Soms verkleden ze zichzelf.

Zo kunnen kinderen naar eigen fantasie samen spelen. De huishoek kan worden aangepast aan verschillende thema’s. Het wordt dan bijvoorbeeld een herfsthoek, kabouterhoek, een Sinterklaas- of carnaval (verkleed)hoek.

De bouwhoek.
Deze hoek bestaat meestal uit een aantal houten dozen met grote blokken erin, waarmee de kinderen boten, huisjes, wegen, kunnen bouwen of wat er maar in hun fantasie opkomt.
De kinderen mogen er bijvoorbeeld met z’n tweeën in spelen. Ze leren er vaardigheden zoals stapelen, rangschikken, onderdelen aan elkaar maken en dergelijke. Als ze voor het eerst in de bouwhoek spelen, mogen ze vrij en zonder opdracht, dingen naar hun eigen fantasie bouwen. Oudere kinderen krijgen van de leerkracht vaak een opdracht. Hij of zij leert hen dan bepaalde technieken aan, zoals het metselen van een huis, het maken van een schuin dak, het maken van een opening als deur, het maken van een hoog of laag gebouw etc. Wanneer de kinderen iets gebouwd hebben, kunnen ze ook gebruik maken van houten poppetjes, auto’s, boompjes, plankjes en dergelijke. Soms maken ze iets naar aanleiding van een verhaal en spelen dat na.

Hier leren de kinderen met elkaar samen te werken, samen dingen af te spreken, en van elkaar te leren. Tevens ontwikkelen ze hun grove en fijne motoriek en natuurlijk… hun fantasie en creativiteit!

De verfhoek
In de verfhoek kunnen de kinderen naar hartenlust schilderen. Ze gebruiken daarvoor een schortje, verfkwasten en potten verf. Meestal schilderen ze op een groot vel papier, dat op het verfbord is bevestigd. Ook hier experimenteren de kinderen in het begin om naar eigen fantasie iets moois te maken. Soms krijgen ze een opdracht van de juf of meester om iets speciaals te maken, n.a.v. een thema of verhaal.

De leeshoek.
Hier kunnen de kinderen rustig in prentenboeken, informatieboeken en/of kijkplaten bladeren. Elk boek vertelt een verhaal. Door naar de plaatjes te kijken wordt de fantasie van de kinderen geprikkeld en leren ze zelf een verhaal te vertellen. Onbewust zijn ze zo bezig met taal. De boeken in de leeshoek zijn speciaal voor kleuters. Gemakkelijke boeken dus, met heel veel plaatjes, maar ook beginnende “lees” boeken voor de oudste kleuters. Regelmatig worden de boeken gewisseld. Met het thema fruit zijn er boeken over appels en peren, in de herfst zijn er boeken over egels, paddenstoelen of eekhoorns. In de winter over sneeuw en ijs. Hoe meer de boeken aansluiten bij de interesses van de kleuter, des gretiger zijn ze om ze te gaan “lezen”.

De zand- en / of watertafel.
De zandtafel is een grote bak met zand, waar de kinderen omheen kunnen staan om met zand te spelen. Ze leren o.a. zand scheppen, bakjes vullen, zand door een zeefje laten lopen. Ook kunnen ze lekker met hun handen door het zand gaan. Of ze kunnen hoge bergen maken of weggetjes, waar een auto door kan.
Soms wordt de zandtafel een watertafel. Dan wordt de bak gevuld met water en lege flessen, bakjes, sponzen, trechters, gietertjes etc. De watertafel is ideaal om verschillende begrippen aan te leren, zoals vol-leeg, veel-weinig, licht-zwaar. Met de handen kunnen de kinderen golven maken, met een rietje kunnen ze water blazen en met een pipetje water opzuigen.
Hier leren de kinderen water of zand overgieten, eerst met bakjes en daarna met een trechter en dan zelfs van de ene smalle fles in de andere, wat de motoriek ten goede komt.

Computerhoek
Ook bij de kleutergroepen is de computer niet meer weg te denken uit de klas. Inmiddels is het een onmisbaar leermiddel geworden. De overheid vindt het belangrijk dat kinderen goed leren omgaan met computers. Daardoor is er veel lesmateriaal voorhanden, zodat ook de kleuter zelfstandig aan de computer kan werken. De educatieve programma’s worden steeds beter en ondersteunen het onderwijs o.a. bij het aanleren van kleuren en vormen, het rangschikken en tellen (rekenen) en het zoeken en herkennen van woordjes.
De kinderen zijn doorgaans dol op de spelletjes, die naadloos aansluiten bij voor kleuters zo belangrijke “spelend leren”. Ze leggen bovendien al een basis voor het latere leerwerk.
De kinderen ontwikkelen naast kennis over het onderwerp waar het programma over gaat, ook vaardigheden zoals muishantering, creatieve oplossingen verzinnen en aanwijzingen opvolgen van het programma of van de juf. Het zou fijn zijn als je kind ook thuis de gelegenheid krijgt om zo nu en dan op de computer te werken. De interesse zal beslist geen probleem zijn!

Themahoek:
Op sommige scholen worden er speciale themahoeken gemaakt in de klas of op de gang. Het is leuk als de kinderen zelf zo’n hoek mogen inrichten. Ze verzamelen dan alles wat met het thema te maken heeft. Soms wordt de al bestaande huishoek omgetoverd tot een themahoek.
Bijv. in de herfst waar de kinderen verzamelde eikels, kastanjes, bladeren etc. in een hoek op een tafel mogen plaatsen. Bladeren kunnen gebruikt worden bij het tekenen, knippen of plakken. Met kastanjes en eikels kun je tellen, sorteren van groot naar klein of vergelijken. Over paddenstoelen kun je leuke en mooie verhalen vertellen. Kinderen worden kabouters of heksen en spelen met “spinnen”.

Ontdekhoek:
In de ontdekhoek staat meestal een tafel met verschillende materialen, waarmee de kinderen kunnen experimenteren en ontdekken. Die materialen kunnen telkens per thema aangepast worden. Er kunnen bijv. dozen met verschillende sleutels, bakjes met spijkers, mandjes met wasknijpers, etc. in staan. Potjes met magneten, plakband, elastiekjes, vergrootglazen, spiegels, geurbakjes of ballonnen. Ook hoort er een weegschaal bij om kleine spulletjes te kunnen wegen, een bak met water met spulletjes wat kan er drijven en zinken. Eventueel oude radio’s en telefoons. Kinderen mogen hier onderzoekjes doen!